پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): اتفاقاً این ناآرامی و نگرانیِ بسیار خوب و مفیدی میباشد، چرا که هر مسلمانی باید توجه کند و بداند که چرا به خدا ایمان و به اسلام روی آورده است؟
مهم است که آدمی بداند، آیا [به حد خودش]، خدا و معاد را شناخته و باور نموده است، و یا از روی نیاز فطری در تکیه به یک نیروی برتر، و یا عادت و سنت، میگوید: «خدا و معاد»؟!
هر کسی [از زن و مرد] باید بداند که چون توان و هنر آوازه خواندن را ندارد، نماز میخواند، و یا چون عُرضهی نمایش صورت و اندام در کوچه و بازار به دیگران را ندارد، پوشش مناسب را برگزیده است، یا این یک انتخابی هدفمند و از روی شناخت، علم، اراده و اختیار بوده است. به همین دلیل است که اصول عقاید در اسلام تحقیقی است و تقلید در آن جایز نمیباشد.
فقر و ناتوانی
نه تنها هیچ اشکالی ندارد که شناخت و درک "فقر و ناتوانی ذاتی"، سبب خداشناسی، خداپرستی، خدا دوستی و معادگرایی شود، بلکه خوب، لازم نیز هست و از پایههای محکم و استوار "معرفت و ایمان" میباشد. چنان که خداوند متعال، در قرآن کریم، انسان را به این فقر ذاتی خودش، توجه میدهد، منتهی متذکر میگردد که «فقر تو، فقط در برابر الله جلّ جلاله است، و همگان چون خودت فقیر هستند، و غنی و حمید فقط خداوند متعال است:
«يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ» (فاطر، 15)
ترجمه: اى مردم شما (همگى) نيازمند به خدائيد؛ تنها خداوند است كه بىنياز و شايستهی هر گونه حمد و ستايش است!
پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، میفرمودند: «الْفَقْرُ فَخْرِی وَ بِهِ أَفْتَخِرُ – فقر افتخار من است و به آن افتخار مینمایم / بحارالأنوار ج : ۶۹ ص : ۵۵»، در حالی که ایشان به لحاظ علم، قدرت، ثروت و شهرت، غنیترین انسانها و تمامی موجودات بوده و هستند، چرا که اشرف، اکمل و احبّ مخلوقات و نیز در دنیا و آخرت، «رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ» میباشند!
بنابراین، اذعان و افتخار به این "فقر"، اشاره به همان شناخت و درک "فقر ذاتی" در برابر حق تعالی دارد. یعنی دانستم و باور کردم که مخلوق، مصنوع، مملوک، مربوب و مرزوق او هستم. یعنی اقرار و بیان دارد که هم خود را خوب شناخته است و هم خداوند سبحان را خوب شناخته است، و البته که این افتخار دارد. برخی از مفسرین و محدثین [مانند فخر رازی] انتهای حدیث را چنین آوردهاند: «... وَ بِهِ أَفْتَخِرُ عَلَى سَائِرِ الْأَنْبِیَاءِ - نسبت به این فقر، بر سایر انبیا افتخار مینمایم»، یعنی بیش از همهی آنان به غنای الله جلّ جلاله و فقر خودم در برابر او پیبردهام.
امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام، که پس از ایشان، انسان کامل و سرآمد تمامی مخلوقات میباشند، در دنیا "سَیِّد الأوصیاء" و "باب علمِ نبی" بوده و هستند و در آخرت "قَسِیمُ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ" میباشند، در آن دعای موسوم به "مناجات مسجد در کوفه"، در حالی که بر خاک بندگی نشستهاند و به پهنای صورت اشک میریزند، چنین با رب العالمین مناجات مینمایند:
«مَوْلاَیَ یَا مَوْلاَیَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَقِیرَ إِلاَّ الْغَنِیُ»
ترجمه: ای ولیِّ من! ای ولیِّ من! تویى بىنیازی و من فقیرم، و آیا در حق فقیرى محتاج، جز غنى بىنیاز که ترحم خواهد کرد؟
پس هر گاه، و به هر مقدار که به درک غنی بودن خداوند سبحان و فقیر بودن خود [و دیگران] در برابر او پیبردیم، خیلی خوشحال و شاکر باشیم و به آن افتخار و مباهات نماییم.
طغیان:
این که آدمی تا خُرده علم، خُرده ثروت و اندک قدرت، رفاه و یا شهرتی به دست میآورد، تکبر میورزد، منکر میشود، طغیان و مسخره میکند، نه تنها دلیل و حجتی برای اثبات حقانیت در مواضع و ادعاهای او نیست، بلکه نشان از جهل (بیخردی) و نادانیِ متکبرانهی او دارد و این "طغیان = سرکشی" که مانند یک رودخانهی طغیان کرده، به "فسق – بیرون شدن از پوسته و مسیر آدمیت" منجر میگردد، طبیعت اوست، چنان که خالقش فرمود:
«كَلَّا إِنَّ الْإِنْسَانَ لَيَطْغَى * أَنْ رَآهُ اسْتَغْنَى – اصلاَ چنين نيست (كه شما مى پنداريد، بلکه) به يقين انسان طغيان میكند * آن هنگام که خود را بینیاز ببیند / العلق، 6 و 7».
در این آیه دقت نماییم که نفرمود: «انسان وقتی غنی میشود طغیان میکند»، بلکه فرمود: «وقتی خود را غنی میبیند، طغیان میکند»؛ چرا که آدمی، هیچگاه غنی نمیشود و چه به حسب ظاهر و چه به حسب باطن، فقیر میباشد. حالا اگر برخی با خواندن چند کتاب و کسب خُرده علمی، یا به دست آوردن کمی مال و برخورداری از رفاهی که فانی است، یا رسیدن به قدرت و شهرتی که همراه با ضعف و فراموش شدن است، احساس "غنا" نماید و آن هم در برابر خداوند متعال، از جهل اوست و اگر زبان به تکذیب، انکار و استهزاء نیز بگشاید نیز حاکی از عناد، لجاج و بدبختی و عجز اوست.
نکات:
1- "ظاهر"، چه در مواضع حق و چه در مواضع باطل، بسیار مهم و اثرگذار است، لذا حقظ ظاهری درست، آراسته و جذاب، حتی در عبادات و یا سایر امور شخصی و اجتماعی، به شدت توصیه شده است. اما، "ظواهر"، انسان ظاهربین را جذب میکند و گاه مرعوب و مغلوب نیز مینماید!
این، بینش، منتهی دانش و منطق فرعونی است که هم چنان رایج است و گمان و القا مینماید که هر کس ظاهر بهتری داشت، لابد از عقل و منطق محکمتری برخوردار است، بیشتر میفهمد و مواضعش حق و سخنانش درست است!
فرعون به دربایان میگفت: آیا حق با من است که مِلک، مُلک و زر و زیور دارم، با این موسای ژنده پوش که هیچ ندارد و عصایش نیز یک چوب دستی ساده است و حتی لکنت زبان هم دارد و نمیتواند مثل من قراء سخن بگوید؟!
«وَنَادَى فِرْعَوْنُ فِي قَوْمِهِ قَالَ يَا قَوْمِ أَلَيْسَ لِي مُلْكُ مِصْرَ وَهَذِهِ الْأَنْهَارُ تَجْرِي مِنْ تَحْتِي أَفَلَا تُبْصِرُونَ»
- فرعون در ميان قوم خود ندا داد و گفت: «اى قوم من! آيا حكومت مصر از آن من نيست، و اين نهرها تحت فرمان من جريان ندارد؟ آيا نمىبينيد؟
«أَمْ أَنَا خَيْرٌ مِنْ هَذَا الَّذِي هُوَ مَهِينٌ وَلَا يَكَادُ يُبِينُ»
- مگر نه اين است كه من از اين مردى كه از خانواده و طبقۀ پستى است و هرگز نمى تواند فصيح سخن بگويد برترم ؟
«فَلَوْلَا أُلْقِيَ عَلَيْهِ أَسْوِرَةٌ مِنْ ذَهَبٍ أَوْ جَاءَ مَعَهُ الْمَلَائِكَةُ مُقْتَرِنِينَ»
- (اگر راست مىگويد) چرا دستبندهاى طلا به او داده نشده، يا اينكه چرا فرشتگان دوشادوش او نيامده اند (تا گفتارش را تأييد كنند)؟!
2- این همان فرهنگ و منطق غلطی است که امروزه نیز سران نظام سلطه و صاحبان "زر و زور و تزویر" به اذهان عمومی القا میکنند و بر همین اساس خود را برتر میشمارند!
اما، خداوند متعال میفرماید که فرعون، قوم خود را ضعیف نگه داشت، تا خودش قوی جلوه کند و آنها را تحقیر کرد، تا خودش با عظمت به نظر آید، و آنها را بیارزش و خفیف نمود، تا خودش ارزشمند و عزیز شناخته شود؛ و این همان "فسق" است:
«فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ»
- (فرعون) قوم خود را سبك [مغز، خوار و بیارزش] شمرد، در نتيجه [آنها نیز به علت باور این خفت و پذیرش این ذلت] از او اطاعت كردند؛ آنان قومى فاسق بودند!
مشارکت و هم افزایی - پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی
پرسش:
تکذیب و تمسخر اسلام توسط برخی که به مدارج علمی، ثروت و یا رفاه رسیدهاند، مرا ناآرام میکند که نکند به خاطر بیعرضگی، ناتوانی و فقر به خدا و اسلام روی آوردهام؟!
پاسخ:
http://www.x-shobhe.com/shobhe/10433.html
پیوستن و پیگیری در پیامرسانها:
کلمات کلیدی:
اعتقادی