پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):
«دعا»، یعنی خواندن خداوند سبحان و خواستن از او. شاید برخی گمان کنند که «دعا» از امور مستحبّی میباشد، در حالی که بر اساس وحی که عقل مصدق آن میباشد، «دعا» از واجبات میباشد.
انسان، ذاتاً غنی و بینیاز نمیباشد؛ پس همیشه فقیر و نیازمند است و این نیاز او باید از بیرون برآورده شود. اما مهم است که بداند «فقیر درگاهِ الهی» باشد، نه دیگرانی که مثل خودش مخلوق، مملوک، مرزوق و نیازمند میباشند؛ از اینرو تأکید نمود که شما همگی، فقیر درگاه الهی میباشید:
«يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ» (فاطر، 15)
- ای مردم! شما (همگی) نيازمندان به خدا هستيد، تنها خداوند است كه بینياز و شايسته هرگونه حمد و ستايش است.
بنابراین، آدمی ناچار از «دعا - خواندن و خواستن» از دیگری میباشد و مؤمن به امر خدا، او را میخواند و از او میخواهد و البته ترک «دعا»، از «تکبر» نشأت میگیرد:
«وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ» (غافر، 60)
- و پروردگارتان فرمود مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم شما را؛ در حقيقت كسانى كه از پرستش من كبر مىورزند به زودى خوار در دوزخ درمى آيند.
دعا برای دیگران
رشد و کمال انسان در این است که «منیّت» را کنار بگذارد؛ نه تنها «خودنگر و خودخواه» نباشد، بلکه دیگران را بر خود مقدم بدارد.
به آیات سورۀ حمد که در نمازهای واجب و مستحب قرائت میشود دقت نماییم که سخن از یک جمع موحد دارد: «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ - ما تو را بندگی میکنیم و از تو کمک میطلبیم» و سپس هر نمازگزاری، اگر چه در خانه و به تنهایی نمازش را اقامه کند، جمع را دعا میکند: «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ - ما را به راه راست هدایت بفرما».
التماس دعا
واژۀ «التماس دعا» نیز یک درخواست است، اما موحدانه. میگوید: «من از تو تمنّا دارم که وقتی با خداوند سبحان مناجات میکنی، مرا هم دعا کن».
واژۀ «التماس»، گویای آن است که این درخواست من از تو، مدعیانه، متکبرانه و طلبکارانه نیست، بلکه ملتمسانه میباشد. یعنی: «به من لطف میکنی، اگر دعایم نمایی».
حال، مقابل درخواست یک سائلِ ملتمس، چه پاسخ دهیم؟ محل نگذاریم و یا باید خواستهاش را محقق نماییم و دعایش نماییم؟!
محتاج به دعا
«محتاج به دعا» یعنی: اگر چه تو از من درخواست نمودی که دعایت کنم و من نیز این کار را انجام میدهم، اما معنایش این نیست که من خودم بینیاز شدهام و حالا تو را دعا میکنم! بلکه اقرار میکنم که من خود نیز نیازمند و محتاج به دعای دیگران میباشم»؛ در واقع درخواست متقابل است که «تو نیز مرا دعا کن».
گفتن «محتاج به دعا»، کوچک کردن خود در مقابل دیگری نیست، بلکه اعلام کوچکی و نیاز به درگاه الهی میباشد؛ چرا که موضوع «دعا به درگاه الهی» میباشد.
اجابت درخواست
وقتی کسی با قلبش و با خلوص نیت و تواضع میگوید: «التماس دعا»، او به عنوان نیازمند درخواستی از شما دارد که واسطۀ فیض الهی گردید و او را دعا کنید؛ پس نباید این خواسته را یک عادت لفظی قلمداد نمود و باید با دعای خیری اجابت نمود.
حال در طلب خیر برای دیگران از خداوند متعال، هر دعایی میتوان نمود. میتوان گفت: «عاقبت به خیر شوی ان شاء الله» - «خداوند به تو عافیت و سلامتی دهد» - «خداوند حاجتت را برآورده سازد» ... و یا میتوان برای حاجات او صلواتی فرستاد که خود بزرگترین دعا میباشد.
حکایت:
دوستی میگفت: «من به این التماس دعایی که دیگران میگویند، بسیار حساس هستم؛ لذا تا میگویند: «التماس دعا»، من سریع یک صلوات برای حاجاتش میفرستم که خواستهاش را درجا اجابت کرده باشم.
او میگفت: عازم سفری دور بودم، خدمت مرحوم آیت الله بهاء الدینی مشرف شدم و از ایشان خواستم که دعایی برایم بنویسند که به همراه داشته باشم. در کاغذ کوچکی که به همراه داشتم، نوشتند: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد» و آن را به من دادند. ایشان ذهن مرا خواندند که تعجب کردم و فرمودند: «پسر جان! من در عمرم از این دو دعا بزرگتر یاد نگرفتهام».
قرآن کریم
در قرآن کریم، آیات متعددی وجود دارد که یا به دعای انبیای الهی علیهم السلام در حق دیگران اشاره دارد و یا اساساً امر به دعا در حق دیگران نموده است و حتی به پیامبر اکرم صلوات الله علیه میفرماید که در حق دیگران استغفار نماید: «وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّه».
دعای حضرت ابراهیم علیه السلام در حق خود و دیگران:
«رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ * رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ» (ابراهیم علیه السلام، 40 و 41)
- پروردگارا مرا برپا كننده نماز قرار ده و از فرزندان من نيز چنين كن پروردگارا دعای (ما را) بپذير * پروردگارا من و پدر و مادرم و همه مؤ منان را روزی كه حساب بر پا میشود بيامرز.
روایت:
حضرت امام صادق علیه السلام:
«إنّ دُعاءَ المُؤمِنِ لِأَخیهِ بِظَهْر الغَیبِ مُستَجابٌ وَ یدِرُّ الرِّزقَ وَ یدفَعُ المَكروهَ.» (وسائل، ج ٤، ص ١١٤٧)
- دعای مؤمن در حق برادر دینی غایب خود هم مستجاب میشود و هم باعث زیاد شدن روزی و دفع ناگواریها خواهد بود.
حضرت امام موسی کاظم علیه السلام:
«إنّ مَنْ دَعَا لِأَخِیهِ بِظَهْرِ الْغَیبِ نُودِی مِنَ الْعَرْشِ وَ لَکَ مِأَةُ أَلْفِ ضِعْفٍ» (وسائل، ج ٤، ص ١١٤٨)
- هر کس برادر دینی خود را غیاباً دعا کند، از عرش (خدای باعظمت) به او ندا میرسد: صد هزار برابر (آنچه برای برادر خود خواستی) به تو عطا گردید!
«مَن دعاِ لإخوانِه مِنَ المُؤمنین وَ المؤمناتِ و المُسلمین والمُسلماتِ وَكَّلَ اللهُ بِهِ عَن كُلِّ مؤمنٍ مَلَكاً یدعولَه» (وسائل، ج ٤، ص ١١٥٢)
- کسی که برای برادران و خواهران مؤمن و مسلمان خود دعا کند، خداوند از طرف هر یک از آنان مَلَکی میگمارد که همواره برایش دعا نمایند.
●- پس، التماس دعا
مشارکت و همافزایی - پرسش و نشانی پیوند پاسخ، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.
پرسش:
در پاسخ «التماس دعا» توسط دیگران چه بگوییم؟ آیا باید خود را کوچک نموده و بگوییم: «محتاج دعا»؟ چگونه میتوانیم برای دیگران به بهترین وجه دعا کنیم، آیا دعایی وارد شده است؟
پاسخ (نشانی پیوند):
https://www.x-shobhe.com/prayer/12477.html
کلمات کلیدی:
گوناگون دعا